Projekt: Stanisław Pietrusa
Lokalizacja: Urząd Miasta, Bytom
Odsłonięcie: 16 października 2008 r.

GPS: 50.349278, 18.911646

Tak o pomniku mówi sam autor: „W górnej części pomnika można zauważyć krzyż, a nad jego poziomym ramieniem kilkadziesiąt głów kobiet, mężczyzn i dzieci o dramatycznym wyrazie twarzy. Poniżej znajduje się inskrypcja o treści pomnika, którą dopełnia motto – cytat z Boskiej komedii Dantego, z piątej pieśni z jego poetyckich wędrówek po piekle: „Dusze umęczone przemówcie do nas, jeśli nic nie wzbrania”, który odniosłem do katów i do wojny, która zaciera granice między ofiarami i ich katami.

Motywem głównym, szczególnie uwypuklającym treść pomnika, jest postać „Piety Śląskiej”. Tak nazwałem ukazaną przeze mnie postać klęczącej kobiety w stroju śląskim z martwym, skrępowanym ciałem mężczyzny na jej kolanach. Oni bowiem byli w większości ofiarami terroru. Kobieta klęcząc usiłuje podnieść skatowane ciało mężczyzny. Sponiewieraną postać człowieka, odartą z czci i godności, unosi ją na ołtarzu ofiar jako przejmujące świadectwo doznanych krzywd. Kobieta ta, to matka żona, siostra. Ostatni raz tuli i żegna swego syna, męża – ojca swych dzieci, brata.

Kamienny obelisk ma kształt zbliżony do klepsydry. Można go też interpretować jako krzyż św. Andrzeja. Jest kształtowany szerokim ciosami metodą zrywania, co nadaje mu wyraz naturalności i surowej formy. Sprawia wrażenie naturalnego głazu.” – za Bytomskie martyrologium powojennych lat 1945 – 1956: ofiary komunistycznego terroru i ich pomnik. Jan Drabina 2009.

Więcej informacji o odsłonięciu pomnika tutaj – Pomnik ofiar terroru przed urzędem

Lokalizacja – https://goo.gl/maps/LcMUWrFAJeB2